فیزیوتراپی در رفتگی کشکک زانو
فیزیوتراپی در رفتگی کشکک زانو (Patellar dislocation)چگونه می تواند به این عارضه کمک کند.در رفتگی کشکک زانو یک وضعیت پزشکی است که در آن کشکک زانو از محل خود در آرایش زانویی خارج میشود. کشکک زانو (Patella) یا همان سر عضله ران، عضوی است که در جلوی زانو قرار دارد و در حرکت و عملکرد زانو نقش مهمی دارد.
در رفتگی کشکک زانو، کشکک زانو از محل خود خارج میشود و ممکن است به سمت داخل یا خارج زانو منحرف شود. این وضعیت معمولاً به علت ضربه، فعالیتهای ورزشی شدید، تغییر ناگهانی در جهت حرکت یا ضعف عضلات اطراف زانو رخ میدهد.
علائم در رفتگی کشکک زانو ممکن است شامل درد شدید در زانو، تورم، عدم توانایی در حرکت کامل زانو و احساس ناپایداری در زانو باشد. در برخی موارد، کشکک زانو به طور خودبخود به محل خود برمیگردد، اما در موارد دیگر نیاز به ترمیم و قرارگیری دوباره کشکک زانو توسط پزشک متخصص میباشد.
درمان در رفتگی کشکک زانو بستگی به شدت آسیب و وضعیت خاص فرد دارد. در موارد ساده، استفاده از بندهای پشت زانو، فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف زانو و استفاده از روشهای کنترل حرکتی میتواند کمک کننده باشد. در موارد جدیتر، عمل جراحی ممکن است لازم باشد تا کشکک زانو به محل خود بازگردد و استحکام آن تقویت شود.
مهمترین قسمت از درمان در رفتگی کشکک زانو، تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود کنترل حرکتی است. فیزیوتراپی و تمرینات منظم میتواند بهبود عمدهای در کنترل و استحکام زانو ایجاد کند و از در رفتگیهای آتی جلوگیری کند.
کشکک زانو کجاست؟
کشکک زانو (Patella) یا همان سر عضله ران، در جلوی زانو و بالای مفصل زانو قرار دارد. این عضو به شکل یک مثلث سهگوش است و در طول حرکت زانو بر روی سطح مفصلی ران و ساق قرار میگیرد.
کشکک زانو به واسطهٔ ربط استوانهای (Patellar ligament) به استخوان ساق متصل میشود و در حرکت زانو نقش مهمی را ایفا میکند. این عضو باعث افزایش بازدهی قدرت عضلات ران و ساق در حرکت زانو میشود و همچنین به استحکام و پایداری مفصل زانو کمک میکند.
مکان کشکک زانو در جلوی زانو و بین استخوان ران (فمور) و استخوان ساق (تیبیا) قرار دارد. هنگامی که بر روی زانوی خود نگاه میکنید، میتوانید کشکک زانو را در بخش بالایی زانو مشاهده کنید.
علت در رفتگی کشکک زانو چیست؟
در رفتگی کشکک زانو (Patellar dislocation) معمولاً به علل زیر برمیگردد:
- ضربه: ضربه قوی به زانو میتواند باعث در رفتگی کشکک زانو شود. این میتواند در صورتی رخ دهد که زانو به چیزی برخورد کند یا به شدت انحراف یا صورت گیرد.
- فعالیتهای ورزشی شدید: برخی فعالیتهای ورزشی مانند پرش و لگدزنی در فوتبال، بسکتبال، والیبال و هندبال میتواند عامل در رفتگی کشکک زانو باشد. در این ورزشها، حرکات ناگهانی و تغییرات شدید در جهت و قوه حرکتی زانو میتواند باعث افتادن کشکک زانو از محل خود شود.
- ضعف عضلات اطراف زانو: عضلات قوی و تعادلدار در اطراف زانو برای حفظ استحکام و پایداری کشکک زانو بسیار مهم است. اگر عضلات اطراف زانو ضعیف باشند، احتمال در رفتگی کشکک زانو افزایش مییابد.
- عوامل ساختاری: برخی افراد به دلایل ساختاری مانند شیب زانو، کشیدگی لیگامنتها (رباطها) یا ضعف مفصلی بیشتر در معرض در رفتگی کشکک زانو قرار دارند.
- عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی نیز میتوانند نقشی در افزایش احتمال در رفتگی کشکک زانو داشته باشند. در برخی از خانوادهها، افراد ممکن است دارای فرم غیرطبیعی کشکک زانو باشند که میتواند به در رفتگی کشکک زانو منجر شود.
معمولاً یک عامل تنها مسئول در رفتگی کشکک زانو نیست و ممکن است ترکیبی از این عوامل این مسئله را شامل شود. در هر صورت، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب در رفتگی کشکک زانو، مراجعه به پزشک متخصص و انجام معاینه لازم است.
نشانه های در رفتگی کشکک زانو کدامند؟
نشانهها و علائم معمول در رفتگی کشکک زانو (Patellar dislocation) عبارتند از:
- درد شدید: شخص ممکن است درد شدید در زانو احساس کند. این درد معمولاً ناگهانی و شدید است و ممکن است فشار یا لمس زانو درد را تشدید کند.
- تورم: پس از در رفتگی کشکک زانو، ممکن است تورم و سفت شدن در منطقه زانو ایجاد شود. این تورم ممکن است به طور تدریجی افزایش یابد و در برخی موارد آنچنان بزرگ شود که حرکت زانو را محدود کند.
- عدم توانایی در حرکت کامل زانو: شخص ممکن است نتواند زانو را به صورت کامل خم و دراز کند. این میتواند به دلیل درد، تورم یا احساس ناپایداری زانو باشد.
- احساس ناپایداری: شخص ممکن است احساس کند که زانو غیرپایدار و ناقص است. این احساس میتواند به دلیل خروج کشکک زانو از محل خود و عدم استحکام مفصل زانو باشد.
- تغییر در شکل زانو: در برخی موارد در رفتگی کشکک زانو، کشکک زانو به سمت داخل یا خارج زانو منحرف میشود. این تغییر در شکل زانو ممکن است قابل مشاهده باشد.
در موارد شدید در رفتگی کشکک زانو، ممکن است کشکک زانو به طور خودبخود به محل خود برگردد، اما در بعضی موارد نیاز به ترمیم و قرارگیری دوباره کشکک زانو توسط پزشک متخصص است. در هر صورت، در صورت بروز در رفتگی کشکک زانو، مراجعه به پزشک متخصص و انجام معاینه لازم برای تشخیص و درمان مناسب الزامی است.
احتمال در رفتگی کشکک زانو در چه افرادی بیشتر است؟
در رفتگی کشکک زانو (Patellar dislocation) میتواند در هر فردی رخ دهد، اما در برخی افراد احتمال بروز آن بیشتر است. عوامل زیر میتوانند احتمال رفتگی کشکک زانو را افزایش دهند:
- جنسیت: شایعترین گروهی که با در رفتگی کشکک زانو مواجه میشوند، زنان و دختران هستند. این امر به دلیل تفاوتهای بنیادی در ساختار زانو و عوامل هورمونی مرتبط با زنان است.
- سابقه در رفتگی کشکک زانو: افرادی که قبلاً در رفتگی کشکک زانو داشتهاند، احتمال بیشتری برای تکرار آن دارند.
- ضعف عضلات اطراف زانو: عضلات قوی و تعادلدار در اطراف زانو برای حفظ استحکام کشکک زانو بسیار مهم است. افرادی که عضلات اطراف زانو ضعیف دارند، بیشتر در معرض در رفتگی کشکک زانو قرار دارند.
- شکل و ساختار زانو: برخی افراد به دلایل ساختاری مانند شیب زانو، کشیدگی لیگامنتها (رباطها)، فرم غیرطبیعی کشکک زانو یا ناهماهنگی در ساختار مفصلی زانو، احتمال بیشتری برای در رفتگی کشکک زانو دارند.
- فعالیتهای ورزشی: برخی از ورزشها مانند پرش، تغییرات شدید در جهت و قوه حرکتی زانو میتوانند عامل در رفتگی کشکک زانو باشند. افرادی که در این ورزشها فعالیت میکنند، ممکن است بیشتر در معرض خطر در رفتگی کشکک زانو باشند.
- عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی نیز میتوانند نقشی در افزایش احتمال در رفتگی کشکک زانو داشته باشند. در برخی از خانوادهها، افراد ممکن است دارای فرم غیرطبیعی کشکک زانو باشند که میتواند به در رفتگی کشکک زانو منجر شود.
نحوه تشخیص در رفتگی کشکک زانو
تشخیص رفتگی کشکک زانو (Patellar dislocation) معمولاً توسط یک پزشک متخصص ارتوپدی یا پزشک ورزشی انجام میشود. برای تشخیص درست و دقیق، پزشک ممکن است از روشها و آزمونهای زیر استفاده کند:
- معاینه فیزیکی: پزشک با انجام معاینه فیزیکی جزئیاتی درباره وضعیت زانو و کشکک زانو جمعآوری میکند. این شامل بررسی شکل و ساختار زانو، تورم، درد، تحریک لمسی و بررسی قابلیت حرکت زانو میشود.
- تاریخچه بیماری: پزشک ممکن است سوالاتی درباره تاریخچه در رفتگی کشکک زانو، تکرار آن، علائم و فعالیتهای ورزشی شما بپرسد.
- تصویربرداری: برای تأیید تشخیص و بررسی بیشتر، پزشک ممکن است درخواست انجام تستهای تصویربرداری مانند ایکسری زانو، آندوسکوپی (با استفاده از یک دوربین کوچک برای بررسی داخل مفصل زانو) یا معاینه تصویری مغناطیسی (MRI) دهد. این تستها به پزشک کمک میکنند تا آسیبها و تغییرات در ساختارهای داخلی زانو را مشاهده کند.
- تستهای تکمیلی: در برخی موارد، پزشک ممکن است تستهای تکمیلی مانند تستهای عضلانی و تعادلی، اندازهگیری زوایای زانو و تستهای استحکام لیگامنتها را انجام دهد.
با توجه به نتایج معاینه و تستهای تشخیصی، پزشک قادر خواهد بود تشخیص در رفتگی کشکک زانو را تأیید کند و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.
نحوه درمان در رفتگی کشکک زانو
درمان در رفتگی کشکک زانو (Patellar dislocation) بستگی به شدت و نوع آسیب دیدگی دارد. در مواردی که در رفتگی کشکک زانو نسبتاً ساده است و بدون آسیب به ساختارهای دیگر زانو رخ داده است، به طور عمومی روشهای غیرجراحی به کار میرود. در مواردی که در رفتگی کشکک زانو همراه با آسیب به ساختارهای دیگر است، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. در هر صورت، تشخیص و درمان نهایی توسط پزشک شما تعیین میشود. در ادامه، چندین روش درمان را بررسی خواهیم کرد:
بازگرداندن کشکک به مکان خود (ریپوزیشن)
در صورتی که کشکک زانو جابجا شود، اولین مرحله در درمان، بازگرداندن کشکک به مکان خود است. این روش توسط پزشک، عموماً با اعمال فشار و حرکات مشخصی انجام میشود.
استفاده از آتل
پس از بازگرداندن کشکک، پزشک ممکن است آتل را در ناحیه زانو قرار دهد تا استحکام کشکک زانو را تقویت کند و جلوی تکرار در رفتگی را بگیرد.
فیزیوتراپی
جلسات فیزیوتراپی میتواند مفید باشد تا عضلات اطراف زانو تقویت شده و استحکام و پایداری زانو افزایش یابد. تمرینات عضلهزایی، تعادلبخشی و افزایش انعطافپذیری معمولاً در برنامههای فیزیوتراپی در نظر گرفته میشوند.
آرامبخش و کنترل التهاب
در صورت تورم و درد زانو پس از رفتگی کشکک، استفاده از یخدهی، استراحت و مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
جراحی
در برخی موارد در رفتگی کشکک زانو همراه با آسیب جدی به ساختارهای زانو میتواند نیاز به جراحی داشته باشد. در جراحی، پزشک ممکن است بازسازی لیگامنتها، تعدیل ساختار زانو و یا تثبیت کشکک را انجام دهد.
نکته مهمی که باید به آن توجه کنید، این است که درمان در رفتگی کشکک زانو بستگی به شرایط و آسیب دیدگی شما دارد. برای دریافت درمان مناسب، توصیه میشود که با یک پزشک متخصص ارتوپدی یا پزشک ورزشی مشورت کنید. آنها قادر خواهند بود بر اساس شرایط خاص شما، نوع و شدت در رفتگی کشکک زانو و میزان آسیب دیدگی، برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند.
آب درمانی در رفتگی کشکک زانو
آب درمانی یا تمرین در آب (Aquatic therapy) میتواند یک روش موثر در درمان دررفتگی کشکک زانو باشد. آب درمانی در یک استخر گرم با استفاده از آب داغ یا گرم و با کمک فشار آب، میتواند به تسکین درد، کاهش التهاب و بهبود عملکرد زانو کمک کند. مزایای آب درمانی در درمان رفتگی کشکک زانو عبارتند از:
کاهش وزن بدن
وزن بدن در آب کاهش مییابد و این امر میتواند فشار روی زانو را کاهش داده و درد و عوارض را کاهش دهد. این باعث میشود که تمرینات در آب راحت تر و با کمترین تأثیر بر زانو قابل انجام باشند.
حمایت و استحکام
آب بدن را حمایت میکند و میتواند استحکام و پایداری زانو را افزایش دهد. این امر میتواند باعث جلوگیری از تکرار در رفتگی کشکک زانو شود.
تسکین درد
آب گرمی که در آب درمانی استفاده میشود، میتواند به تسکین درد زانو کمک کند. آب گرم میتواند عضلات را متخلخل کند و جریان خون را به منطقه زانو افزایش دهد که میتواند در بهبود درد و التهاب مفید باشد.
تقویت عضلات
تمرین در آب میتواند به تقویت عضلات زانو کمک کند. با استفاده از مقاومت آب، میتوان عضلات را تقویت کرده و پایداری زانو را افزایش داد.
مهم است که قبل از شروع هرگونه برنامه تمرینی یا آب درمانی، با پزشک خود مشورت کنید. او میتواند شما را راهنمایی کند که آب درمانی مناسب برای شماست و تمریناتی را تعیین کند که بهترین نتیجه را در درمان در رفتگی کشکک زانو به دست آورید.
الکتروتراپی در رفتگی کشکک زانو
الکتروتراپی (Electrotherapy) یکی از روشهای فیزیوتراپی است که از استفاده از جریان الکتریکی برای درمان و تسکین درد استفاده میکند. در مورد درمان رفتگی کشکک زانو، الکتروتراپی میتواند در برخی موارد موثر واقع شود، اما تاثیر آن بستگی به شرایط و شدت آسیب دیدگی دارد.
درمان الکتروتراپی میتواند به شکلهای مختلفی انجام شود، از جمله:
- استفاده از جریانهای تحریکی: در این روش، الکترودها بر روی پوست قرار میگیرند و جریان الکتریکی تحریکی به طور مستقیم بر روی عضلات، اعصاب و بافتهای مورد نیاز اعمال میشود. این روش میتواند به تسکین درد و بهبود عملکرد عضلات کمک کند.
- الکتروتراپی با جریانهای تداخلی: در این روش، جریانهای الکتریکی با فرکانسهای مختلف به طور همزمان استفاده میشوند. این جریانها میتوانند به تسکین درد، کاهش التهاب و بهبود عملکرد عضلات کمک کنند.
- الکتروتراپی با لیزر: الکتروتراپی لیزری از نورهای لیزر برای تسکین درد و بهبود فرایندهای التهابی استفاده میکند. این روش میتواند به ترمیم بافت و بهبود عملکرد زانو کمک کند.
با این حال، تاثیرالکتروتراپی در درمان در رفتگی کشکک زانو هنوز به طور قطعی تأیید نشده است و نتایج ممکن است بین افراد متفاوت باشد. برای درمان در رفتگی کشکک زانو، علاوه بر الکتروتراپی، ممکن است نیاز به ترکیبی از تمرینات عضلهزایی، تمرینات تعادلبخشی و استفاده از تکنیکهای دیگر فیزیوتراپی داشته باشید.
بهتر است با پزشک یا توانبخشی مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین شود و بر اساس شرایط خاص شما، تصمیمگیری صحیحی صورت گیرد.
کامپرشن تراپی در رفتگی کشکک زانو
کامپرشن تراپی (Compression therapy) یک روش درمانی است که در درمان در رفتگی کشکک زانو و مشکلات مرتبط با آن میتواند موثر باشد. در این روش، فشار خارجی به طور متناوب یا پایدار بر روی منطقه زانو اعمال میشود تا عوارض مربوط به د رفتگی کشکک زانو کاهش یابد و بهبود را تسریع کند.
مزایای کامپرشن تراپی در درمان در رفتگی کشکک زانو عبارتند از:
- کاهش التهاب: فشار خارجی که توسط کامپرشن تراپی ایجاد میشود، میتواند به کاهش التهاب و تورم در منطقه زانو کمک کند. این باعث میشود علائم در رفتگی کشکک زانو مانند درد و تورم کاهش یابند.
- پشتیبانی و استحکام: استفاده از فشار خارجی در منطقه زانو میتواند عضلات و بافتهای اطراف را پشتیبانی کرده و استحکام آنها را افزایش دهد. این باعث میشود زانو پایدارتر شود و خطر تکراری شدن در رفتگی کشکک کاهش یابد.
- افزایش جریان خون: فشار خارجی کامپرشن تراپی میتواند جریان خون را در منطقه زانو افزایش دهد. این امر باعث میشود عناصر غذایی و اکسیژن به بافتهای زانو بیشتری رسانده شود و فرایند بهبود آسیب دیدگی را تسریع کند.
- کاهش درد: فشار متناوب یا پایدار که توسط کامپرشن تراپی ایجاد میشود، میتواند به کاهش درد زانو کمک کند. این باعث میشود فعالیتهای روزمره و تمرینات فیزیکی راحتتر و بدون درد انجام شوند.
کامپرشن تراپی معمولاً با استفاده از باندها، کفشها با فشار مناسب انجام میشود. ممکن است پزشک یا توانبخشی شما بتواند نوع و فشار مناسب کامپرشن تراپی را تعیین کند.
به هر حال، قبل از استفاده از کامپرشن تراپی، مهم است با پزشک خود مشورت کنید. وی میتواند شما را راهنمایی کند که آیا این روش برای شما مناسب است یا نه و چگونه باید آن را انجام دهید.
سخن پایانی
برای بهبود و درمان در رفتگی کشکک زانو، فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. فیزیوتراپی شامل تمرینات و تکنیکهای تقویتی و انعطافپذیری است که بهبود را تسریع میکند و به کاهش علائم و درد کمک میکند. معمولاً فیزیوتراپیست تمرینات خاصی را برای شما تعیین میکند که باید به صورت منظم انجام دهید. شما می توانید با کلینیک تخصصی رادین تماس حاصل فرمایید تا با رزرو وقت با همکاری کادر مجرب مجموعه به بهبود خود با تکنیک ها و مجهزترین تجهیزات سرعت بخشید.
همچنین میتوانید از خدمات فیزیوتراپی کشکک زانو با بیمه آسیا نیز بهرمند شوید.
