استئونکروز زانو یا نکروز آواسکولار زانو چیست؟ فیزیوتراپی استئونکروز زانو چگونه است؟
استئونکروز زانو (Osteonecrosis of the knee) یا نکروز آواسکولار زانو (Avascular necrosis of the knee) یک حالت از بیماری است که در آن بافت استخوانی زانو تحت تأثیر نقص جریان خون قرار می‌گیرد و در نتیجه بافت استخوانی مرده و تخریب می‌شود. این شرایط می‌تواند به دلیل اختلال در جریان خون به استخوان، ناشی از فشار، آسیب ساختار عروقی یا اختلال در گردش خون باشد. یکی از راه های درمان،فیزیوتراپی استئونکروز زانو است که در این مقاله به آن می پردازیم.
علائم استئونکروز زانو ممکن است شامل درد، سفتی و تورم در ناحیه زانو باشد. در صورت عدم درمان، ممکن است باعث تخریب استخوان زانو و عدم عملکرد معمولی زانو شود.
درمان استئونکروز زانو بسته به میزان تخریب استخوان و علت اصلی آن متفاوت است. در مواردی که استئونکروز در مراحل اولیه و متوسط است، روش‌های غیرجراحی ممکن است جوابگو باشند، از قبیل:
- ● استراحت و محدود کردن فعالیت‌های زیاد
- ● تجویز داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب
- ● فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی تحت نظارت متخصص فیزیوتراپی
- ● استفاده از ابزارهای پشتیبانی مانند عصا یا بانداژهای فشاری برای کاهش وزن زانو و تسهیل حرکت
در مواردی که تخریب استخوان بسیار شدید است یا درمان غیرجراحی نتیجه‌ی مطلوبی ندارد، روش‌های جراحی ممکن است لازم باشد. برخی از روش‌های جراحی که ممکن است استفاده شوند عبارتند از:
- ● جراحی ترمیمی: از جمله جراحی استخوانی برای حذف استخوان مرده و ترمیم استخوان سالم
- ● تزریق مواد پرکننده: استفاده از مواد پرکننده مانند مواد مصنوعی یا چربی بیمار به منظور جبران فضای خالی استخوان مرده و کاهش درد
- ● جراحی جایگزینی مفصل: در موارد شدیدتر، جایگزینی مفصل زانو با مفصل مصنوعی ممکن است لازم باشد.
مهم است که درمان استئونکروز زانو توسط یک تیم درمانی متخصص انجام شود، از جمله جراح ارتوپد و متخصص فیزیوتراپی. هر چقدر که زودتر درمان آغاز شود، شانس بهبود بیشتر است. در هر صورت، برای تشخیص درست و درمان مناسب، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
برای مطالعه بیشتر در خصوص فیزیوتراپی زانو از مینسک تا رباط صلیبی کلیک کنید.
علل استئونکروز زانو یا نکروز آواسکولار زانو چیست؟
علت اصلی استئونکروز زانو یا نکروز آواسکولار زانو، نقص جریان خون به بافت استخوانی زانو است. این نقص جریان خون می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد. برخی از علل معروف استئونکروز زانو عبارتند از:
- ● آسیب عروقی: آسیب به عروق زانو می‌تواند باعث مسدود شدن یا فشار بر عروقی که خون را به استخوان زانو می‌رساند، شود. مثال‌هایی از آسیب عروقی شامل آسیب عروق ناشی از ضربه مستقیم، ایجاد خونریزی داخلی، تشکیل خونریزی یا لخته خون در عروق می‌باشد.
- ● استفاده از استروئیدها: مصرف طولانی مدت استروئیدها (مانند پردنیزون) می‌تواند باعث کاهش جریان خون به استخوان زانو شود و در نتیجه استئونکروز منجر شود.
- ● بیماری‌های عروقی: برخی بیماری‌هایی که عروق را تحت تاثیر قرار میدهند، می‌توانند باعث کاهش جریان خون به استخوان زانو شوند. به عنوان مثال، بیماری لوپوس اریتماتوس سیستمیک (SLE) و آرتریت روماتوئید می‌توانند عواملی باشند که به استئونکروز زانو منجر می‌شوند.
- ● مصرف الکل و سیگار: مصرف مکرر و مفرط الکل و سیگار می‌تواند تأثیر مستقیم بر عروق داشته باشد و جریان خون به استخوان زانو را کاهش دهد.
- ● عوامل دیگر: دیابت، تروما مکرر روی زانو، عفونت، فشار طولانی مدت بر استخوان و استفاده از بعضی داروها نیز ممکن است عواملی باشند که به استئونکروز زانو منجر می‌شوند.
علائم استئونکروز زانو یا نکروز آواسکولار زانو چیست؟
علائم استئونکروز زانو ممکن است در مراحل مختلف و با توجه به شدت و جایگاه تخریب استخوان متغیر باشند. در برخی موارد، استئونکروز زانو بدون علائم خاصی پیشرفت می‌کند و به طور تصادفی در طی بررسی‌های دیگر تشخیص داده می‌شود. با این حال، در موارد دیگر، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- ● درد: درد در ناحیه زانو یا محدوده زیرزانویی ممکن است اولین علامت استئونکروز زانو باشد. این درد ممکن است به طور تدریجی شدت بگیرد و با فعالیت‌های روزمره و حرکت زانو بیشتر شود. همچنین، درد ممکن است شبانه بیشتر شود و به خواب بیانجامد.
- ● سفتی و محدودیت حرکت: با پیشرفت استئونکروز، ممکن است حرکت زانو محدود شود و احساس سفتی در زانو بوجود آید. این محدودیت ممکن است باعث مشکلات در انعطاف و حرکت زانو شود.
- ● تورم: در برخی موارد، تورم در ناحیه زانو مشاهده می‌شود. این تورم ممکن است ناشی از التهاب و تخریب استخوان باشد.
- ● احساس ناپایداری یا عدم استحکام: در موارد پیشرفته‌تر استئونکروز، ممکن است احساس عدم استحکام در زانو و عدم پشتیبانی در زمان استفاده از آن را تجربه کنید. این ممکن است باعث محدودیت فعالیت‌های روزمره شود.
مهم است بدانید که علائم استئونکروز زانو ممکن است مشابه علائم بیماری‌های دیگری باشد. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید.
نحوه تشخیص استئونکروز زانوچگونه است؟
تشخیص استئونکروز زانو بر عهده پزشک متخصص ارتوپدی است و به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. در زیر روش‌هایی که ممکن است در تشخیص استئونکروز زانو استفاده شوند را بررسی می‌کنیم:
- ● تاریخچه بیماری و بررسی علائم و نشانه‌ها: پزشک شما در ابتدا ممکن است در مورد علائمی که شما تجربه می‌کنید، مانند درد، تورم، محدودیت حرکت و غیره، سوالاتی بپرسد. همچنین تاریخچه پزشکی شما را نیز بررسی می‌کند تا عوامل مرتبط مانند تروما، بیماری‌های مزمن و مصرف دارو را بررسی کند.
- ● بررسی فیزیکی: پزشک ممکن است زانوی شما را بررسی کرده و نشانه‌هایی مانند تورم، سفتی، درد در ناحیه زانو و محدودیت حرکت را ارزیابی کند.
- ● تصویربرداری: برای تشخیص استئونکروز زانو، تصاویر تشخیصی مانند ایکس‌ری زانو و یا MRI استخوان ممکن است درخواست شود. این تصاویر ممکن است نشان دهند که استخوان زانو تخریب شده است و علائم استئونکروز را نشان دهند.
- ● آزمایشات: پزشک ممکن است برخی آزمایشات خون برای بررسی سطح بیومارکرها مانند آلکالین فسفاتاز، کلسیم، فسفر و آنزیم‌های کبدی درخواست کند. این آزمایشات می‌توانند به تشخیص و بررسی علل مرتبط با استئونکروز زانو کمک کنند.
در صورت لزوم، پزشک ممکن است نمونه‌های بافتی از استخوان زانو را برای بررسی میکروسکوپی و آنالیز بیشتر به آزمایشگاه ارسال کند.
با توجه به نتایج این تست‌ها، پزشک شما تشخیص نهایی را قرار می‌دهد و بر اساس شدت بیماری و علل مرتبط، برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین می‌کند.
جراحی و سایر روش های درمان استئونکروز زانو یا نکروز آواسکولار زانو
در صورتی که درمان‌های معمول مانند استراحت، فیزیوتراپی و داروها بهبود قابل توجهی در استئونکروز زانو نداشته باشند یا بیماری در مراحل پیشرفته قرار داشته باشد، ممکن است پزشک تصمیم به جراحی یا روش‌های دیگر بگیرد. در زیر، مروری بر برخی از روش‌های درمانی پیشرفته برای استئونکروز زانو آورده شده است:
- ● جراحی استخوانی: در برخی موارد شدید استئونکروز زانو، جراحی ممکن است لازم باشد. در این روش، بخش آسیب دیده از استخوان زانو برداشته شده و با استفاده از استخوان‌های سالم جایگزین می‌شود. این روش حالت استخوان را بهبود می‌بخشد و درد را کاهش می‌دهد.
- ● تزریق مواد محرک استخوان: در برخی موارد، ممکن است پزشک مواد محرک استخوان مانند بیسفوسفونات‌ها یا تراپی با پروتئین‌های مورد نیاز برای استخوان را تزریق کند. این مواد می‌توانند فرایند بازسازی استخوان را تحریک کنند و بهبود را ایجاد کنند.
- ● استفاده از محصولات بیولوژیکی: در برخی موارد، پزشک ممکن است از محصولات بیولوژیکی مانند پلاسمای غنی پلاکت (PRP) یا فاکتورهای رشد استفاده کند. این محصولات ممکن است به تحریک بازسازی استخوان کمک کنند و فرآیند بهبود را تسریع کنند.
- ● استفاده از دستگاه‌های الکترومغناطیسی: برخی از دستگاه‌های الکترومغناطیسی مانند تراپی با میدان مغناطیسی نبضی (PEMF) می‌توانند در بهبود استئونکروز زانو موثر باشند. این دستگاه‌ها با استفاده از میدان‌های الکترومغناطیسی، جریان خون و فرآیند بازسازی استخوان را تحریک می‌کنند.
- ● تزریق مواد ضد التهابی: تزریق مواد ضد التهابی مانند استئروئیدها به محل تخریب استخوان ممکن است به کاهش التهاب و درد کمک کند.
درمان استئونکروز زانو با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از روش‌های درمانی مهم برای استئونکروز زانو است. این روش به کمک تمرینات و تکنیک‌های مختلف فیزیکی، درمان و بهبودی را در بیماران با استئونکروز زانو تسهیل می‌کند.
هدف اصلی فیزیوتراپی در این مورد، تقویت عضلات محیطی زانو، بهبود حرکت مفصل زانو و کاهش درد و التهاب است. در زیر، برخی از تکنیک‌های معمول استفاده شده در فیزیوتراپی برای درمان استئونکروز زانو آورده شده است:
- ● تمرینات تقویتی: تمرینات تقویتی متمرکز بر تقویت عضلات محیطی زانو مانند عضلات ران و پاها است. این تمرینات شامل انجام حرکات و وزنه‌برداری مناسب برای بهبود قدرت عضلات و استحکام استخوان می‌شود.
- ● تمرینات انعطاف‌پذیری: تمرینات انعطاف‌پذیری به استطاعت و انعطاف‌پذیری عضلات و بافت‌های اطراف زانو کمک می‌کند. این تمرینات شامل کشش عضلات و استفاده از تکنیک‌های مانند استرچینگ می‌شود.
- ● تمرینات تعادل و کنترل حرکتی: تمریناتی که بر تعادل و کنترل حرکتی تمرکز دارند، به کمک بهبود کنترل حرکتی زانو و پیشگیری از آسیب‌های دیگر مرتبط با استئونکروز زانو کمک می‌کنند.
- ● ماساژ و تکنیک‌های دستی: ماساژ و تکنیک‌های دستی می‌توانند در کاهش درد و التهاب زانو موثر باشند. این تکنیک‌ها شامل ماساژ عضلات و بافت‌های اطراف زانو و تکنیک‌های دستی مانند ماساژ عمقی، ماساژ اسکار و ماساژ لنفاوی می‌شوند.
- ● استفاده از وسایل و تمرینات تکمیلی: استفاده از وسایلی مانند بال، ترامپولین و توپ فیزیوتراپی می‌تواند تمرینات را تنوع ببخشد و بهبودی را تسریع کند.
مهم است که هر برنامه فیزیوتراپی براساس نیازهای وضعیت شخصی بیمار تنظیم شود. برای بهره‌برداری بهتر از فیزیوتراپی، مشاوره و راهنمایی یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای یا پزشک متخصص می‌تواند بسیار مفید واقع شود. آنها می‌توانند برنامه تمرینی مناسب را برای شما طراحی کنند و به شما نکات و توصیه‌های مهم درباره درمان خود در خانه بدهند.
برای اطلاعات بیشتر در خصوص مگنت تراپی مقاله مربوطه را مطالعه کنید.
مهم است که قبل از شروع هر برنامه فیزیوتراپی، با پزشک خود مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که این روش برای شما مناسب است و همچنین برنامه‌ها و تمرینات را تحت نظر یک فیزیوتراپیست متخصص (فیزیوتراپی رادین) انجام دهید.
برای مطالعه فیزیوتراپی با روش آب درمانی و فواید آن کلیک کنید.
سخن پایانی
با توجه تاثیر فیزیوتراپی در درمان استئونکروز زانو، می‌توان نتیجه گرفت که فیزیوتراپی می‌تواند یک روش مؤثر در درمان استئونکروز زانو باشد. درمان با فیزیوتراپی معمولاً هدف از تمرینات و تکنیک‌های فیزیکی استفاده شده، شامل تقویت عضلات محیطی زانو، بهبود حرکت مفصل زانو، کاهش درد و التهاب است.
با این حال، مهم است که هر برنامه فیزیوتراپی براساس نیازها و وضعیت شخصی بیمار تنظیم شود. مشاوره و راهنمایی یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای یا پزشک متخصص می‌تواند بسیار مفید باشد.
