در رفتگی مفصل لگن، فیزیوتراپی در رفتگی مفصل لگن
در رفتگی مفصل لگن چگونه است و فیزیوتراپی در رفتگی مفصل لگن چگونه انجام میشود؟ در رفتگی مفصل لگن یا Dislocation of the hip joint، یک وضعیت ناهنجار است که در آن سر استخوان ران از محفظه‌ی مفصل لگن خارج میشود. این ممکن است به صورت جزئی یا کامل رخ دهد.
در رفتگی مفصل لگن معمولاً به دلیل عوامل آسیب‌زا ایجاد میشود، از جمله:
- ضربه قوی به مفصل لگن، مانند تصادفات رانندگی یا سقوط شدید.
- فعالیت‌های ورزشی یا فعالیت‌هایی که نیاز به حرکت شدید مفصل لگن دارند، مانند ورزش‌های خطرناک یا تمرینات با وزن بالا.
- بیماری‌های مربوط به مفاصل مانند آرتریت روماتوئید، که ممکن است باعث ضعف مفصل لگن شود و در رفتگی را احتمالاً افزایش دهد.
انواع در رفتگی لگن
در رفتگی مفصل لگن را می‌توان به دو نوع اصلی تقسیم کرد: در رفتگی قابل بازگشت ودر رفتگی غیرقابل بازگشت. هر دو نوع این در رفتگی‌ها می‌توانند جزئی یا کامل باشند.
دررفتگی قابل بازگشت (Subluxation)
در این نوع دررفتگی، سر استخوان ران از محفظه مفصل لگن خارج میشود اما خود به خود به موقعیت صحیح بازمی‌گردد یا با کمک نیروی خارجی به موقعیت صحیح برمی‌گردد. در این حالت، ممکن است نشانه‌های درد و عدم توانایی در حرکت وجود داشته باشد، اما معمولاً استقلال حرکتی به خوبی حفظ میشود.
دررفتگی غیرقابل بازگشت (Dislocation)
در این نوع در رفتگی، سر استخوان ران از محفظه مفصل لگن خارج میشود و به صورت خودبخودی یا با کمک خارجی نمی‌تواند به موقعیت صحیح بازگردد. در این حالت، ممکن است استقلال حرکتی کاملاً از بین برود و شکل مفصل به طور ظاهری تغییر کند.
همچنین، بر اساس جهت رفتگی مفصل لگن، می‌توان به دو نوع دیگر اشاره کرد:
درباره فیزیوتراپی کف لگن بخوانید.
رفتگی قابل بازگشت به جلو (Anterior Subluxation/Dislocation)
در این نوع دررفتگی، سر استخوان ران به جلو از محفظه مفصل لگن خارج میشود.
دررفتگی قابل بازگشت به عقب (Posterior Subluxation/Dislocation)
در این نوع دررفتگی، سر استخوان ران به عقب از محفظه مفصل لگن خارج میشود.
مهم است بدانید که تشخیص و درمان دررفتگی مفصل لگن توسط پزشک متخصص ارتوپدی باید انجام شود.
دررفتگی خلفی چیست؟
دررفتگی خلفی مفصل لگن، سر استخوان ران به عقب از محفظه مفصل لگن خارج میشود. این نوع دررفتگی معمولاً به عنوان دررفتگی خلفی مفصل لگن یا دررفتگی قابل بازگشت به عقب (Posterior Subluxation/Dislocation) شناخته میشود.
در دررفتگی خلفی مفصل لگن، سر استخوان ران به عقب از محفظه مفصل لگن خارج میشود و به صورت خودبخودی یا با کمک نیروی خارجی نمی‌تواند به موقعیت صحیح بازگردد. این وضعیت ممکن است به علت ضربه قوی، تروما، یا فعالیت‌های ورزشی شدید رخ دهد.
علایم و نشانه‌های رفتگی خلفی مفصل لگن عبارتند از:
- درد شدید در منطقه مفصل لگن، به ویژه در عقب ران.
- عدم توانایی در حرکت کردن ران یا اندام تحتانی.
- تغییر شکل و شکل ظاهری مفصل لگن، مانند قرار گرفتن سر استخوان ران به عقب از مفصل.
اگر شما یا کسی دیگری مشکوک به دررفتگی خلفی مفصل لگن هستید، بهتر است فوراً به پزشک یا خدمات اورژانسی مراجعه کنید. تشخیص و درمان در رفتگی خلفی مفصل لگن نیازمند مراجعه به پزشک متخصص ارتوپدی است. پزشک ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا جراحی درون بینی یا همان آرتروسکپی (arthroscopy) استفاده کند تا بررسی دقیق‌تری انجام دهد و درمان مناسب را تعیین کند.
دررفتگی قدامی
دررفتگی قدامی مفصل لگن، به عنوان در رفتگی قابل بازگشت به جلو (Anterior Subluxation/Dislocation) نیز شناخته میشود. در این نوع در رفتگی، سر استخوان ران به جلو از محفظه مفصل لگن خارج میشود.
دررفتگی قدامی مفصل لگن معمولاً ناشی از ضربه قوی به مفصل لگن، تروما یا فعالیت‌های ورزشی شدید است. این ممکن است در شرایطی رخ دهد که ران به طور ناگهانی و با نیروی زیاد به جلو برخورد کند، مانند تصادفات رانندگی یا سقوط شدید.
علایم و نشانه‌های دررفتگی قدامی مفصل لگن عبارتند از:
- درد شدید در منطقه مفصل لگن و جلوی ران.
- عدم توانایی در حرکت کردن ران یا اندام تحتانی.
- تغییر شکل و شکل ظاهری مفصل لگن، مانند قرار گرفتن سر استخوان ران به جلو از مفصل.
در صورت مشکوک بودن به دررفتگی قدامی مفصل لگن، بهتر است فوراً به پزشک یا خدمات اورژانسی مراجعه کنید. تشخیص و درمان دررفتگی قدامی مفصل لگن نیازمند ارزیابی توسط پزشک متخصص ارتوپدی است. پزشک ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا جراحی آرتروسکپی(arthroscopy) استفاده کند تا بررسی دقیق‌تری انجام دهد و درمان مناسب را تعیین کند.
در رفتگی مرکزی چیست؟
در مورد دررفتگی مرکزی مفصل لگن، بهتر است ابتدا توضیحی درباره مفصل لگن (مفصل کوکسال فمورال) ارائه دهم. مفصل لگن یک مفصل گِلِنو-هِمِراکوئیدی است که بین استخوان لگن (عضو استخوانی) و سر استخوان ران (عضو حرکتی) قرار دارد.
اگر به در رفتگی مرکزی مفصل لگن اشاره می‌کنید، احتمالاً منظورتان در رفتگی مفصل لگن در محور مرکزی است. در این نوع در رفتگی، سر استخوان ران از محفظه مفصل لگن خارج میشود و به موقعیتی که بیشترین تماس و هم آمیزی را با محفظه دارد، بازنمی‌گردد. به عبارت دیگر، سر استخوان ران به وضعیتی خارج از محفظه مفصل لگن منتقل میشود و نمی‌تواند به موقعیت اصلی بازگردد.
دررفتگی مرکزی مفصل لگن می‌تواند ناشی از تروما، ضربه شدید، یا فرآیندهای بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت روماتوئید و آرتریت مفصلی باشد. علایم این نوع دررفتگی شامل درد شدید، عدم توانایی در حرکت ران و تغییر شکل مفصل لگن می‌باشد.
در هر صورت، برای تشخیص و درمان دررفتگی مرکزی مفصل لگن، باید به یک پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. پزشک ممکن است با استفاده از تصویربرداری مانند اشعه ایکس، توموگرافی، یا رزونانس مغناطیسی، تشخیص دقیق را بررسی کند و درمان مناسب را تعیین کند.
درباره فیزیوتراپی لگن بخوانید.
علائم و نشانه‌های در رفتگی لگن چیست؟
دررفتگی مفصل لگن ممکن است با علائم و نشانه‌های مختلف همراه باشد. این علائم و نشانه‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- درد شدید: درد شدید در منطقه مفصل لگن یا در سر استخوان ران ممکن است به علت در رفتگی مفصل لگن رخ دهد. در برخی موارد، درد می‌تواند شدیدتر شود هنگامی که فشار یا حرکت به مفصل لگن وارد میشود.
- تغییر شکل ظاهری: در برخی موارد دررفتگی مفصل لگن، سر استخوان ران به عقب یا به جلو از محفظه مفصل لگن خارج میشود. این می‌تواند باعث تغییر شکل ظاهری مفصل شود که مشاهده میشود.
- عدم توانایی در حرکت: در رفتگی مفصل لگن می‌تواند باعث عدم توانایی در حرکت ران یا اندام تحتانی شود. شما ممکن است نتوانید ران خود را به طور عادی حرکت دهید یا دچار محدودیت در حرکت شوید.
- احساس ناپایداری: در برخی موارد، افراد ممکن است احساس ناپایداری در محل در رفتگی مفصل لگن داشته باشند. این احساس می‌تواند به علت عدم ثبات در مفصل و عدم تماس صحیح بین استخوان‌ها ایجاد شود.
در صورتی که شما یا کسی دیگری مشکوک به در رفتگی مفصل لگن هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک با استفاده از تاریخچه بالینی، ارزیابی جسمانی و تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا رزونانس مغناطیسی می‌تواند تشخیص دقیق را بررسی کند و درمان مناسب را تعیین کند.
عوارض در رفتگی لگن
در رفتگی مفصل لگن می‌تواند عوارض متنوعی را به همراه داشته باشد. برخی از عوارض ممکن عبارتند از:
آسیب عصبی
در برخی موارد، در رفتگی مفصل لگن می‌تواند منجر به آسیب عصبی شود. این آسیب ممکن است عوارضی نظیر احساس ضعف عضلانی را در مناطقی که توسط عصب‌ها تأمین می‌شوند، ایجاد کند.
آسیب رگ‌ها و عروق
در رفتگی مفصل لگن باعث خراش یا آسیب رگ‌ها و عروق در نزدیکی محل در رفتگی میشود. این می‌تواند منجر به خونریزی داخلی، تورم و تغییر رنگ پوست در منطقه متأثر شود.
آسیب بافت نرم
ضربه شدید در مفصل لگن ممکن است باعث آسیب به بافت‌های نرم اطراف مفصل شود، از جمله عضلات، رباط‌ها و کپسول مفصل. این می‌تواند منجر به التهاب، درد، خونریزی و محدودیت حرکتی شود.
عفونت
در موارد نادر، در رفتگی مفصل لگن می‌تواند باعث ورود عفونت به مفصل شود. این می‌تواند باعث علائم نظیر تورم، درد شدید، تغییر در رنگ و گرمی محل مفصل شود. عفونت مفصل لگن یک وضعیت جدی است که نیاز به درمان فوری دارد.
تشخیص در رفتگی مفصل ران
تشخیص دررفتگی مفصل ران (Dislocation of the hip joint) باید توسط یک پزشک متخصص، معمولاً پزشک ارتوپد یا جراح مفصل انجام شود. برای تشخیص درست، پزشک ممکن است از روش‌ها و آزمایش‌های مختلف استفاده کند که شامل موارد زیر میشود:
- معاینه و بررسی بالینی: پزشک ابتدا شما را معاینه می‌کند تا درباره تاریخچه درد، علایم، و شرایطی که در رفتگی مفصل لگن را ممکن است تحت تأثیر قرار داده باشند، بپرسد. سپس یک بررسی جسمانی انجام می‌دهد و محل درد، تغییر شکل مفصل، و محدودیت حرکت را ارزیابی می‌کند.
- تصویربرداری: پزشک ممکن است از تصویربرداری مانند اشعه ایکس، رزونانس مغناطیسی (MRI) یا توموگرافی (CT scan) استفاده کند. این تصاویر به پزشک کمک می‌کند تا شکل و وضعیت مفصل را بررسی کند و در رفتگی مفصل لگن را تأیید کند.
- آزمایش‌های تکمیلی: در بعضی موارد، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی انجام دهد تا علایم و عوارض دیگری که ممکن است در دررفتگی مفصل لگن وجود داشته باشند را بررسی کند. این آزمایش‌ها ممکن است شامل آزمایش خون، سونوگرافی، یا آزمایش‌های دیگر باشد.
تشخیص دررفتگی مفصل ران نیاز به ارزیابی دقیق توسط یک پزشک متخصص دارد. بنابراین، در صورتی که مشکوک به در رفتگی مفصل ران هستید، بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
روش‌های درمان دررفتگی لگن
درمان در رفتگی مفصل ران (Dislocation of the hip joint) شامل مراحلی است که به منظور بازگرداندن مفصل به موقعیت صحیح، کاهش درد و التهاب، و بهبود حرکت مفصل انجام میشود. در زیر، چندین روش درمان معمول را بررسی می‌کنیم:
- رفع در رفتگی: در برخی موارد، در رفتگی مفصل ران را می‌توان با استفاده از روش Manipulation (تنظیم) رفع کرد. پزشک متخصص با اعمال قدرت و فشار مناسب بر مفصل، تلاش می‌کند تا مفصل را به موقعیت صحیح بازگرداند. این روش معمولاً در صورتی که دررفتگی اولیه و بدون آسیب‌های جانبی شدید باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- جراحی: در بعضی موارد، در رفتگی مفصل ران نیاز به جراحی دارد. جراحی ممکن است در نظر گرفته شود اگر در رفتگی نمی‌تواند به طور غیر قابل بازگشتی با روش Manipulation رفع شود، یا اگر همراه با شکست استخوان‌ها، آسیب عصبی جدی، آسیب رگ‌ها و عروق، یا آسیب بافت نرم دیگر باشد. در جراحی، پزشک مفصل را به حالت صحیح برمی‌گرداند و هر آسیب جانبی را ترمیم می‌کند.
- استفاده از دستگاه‌های حمایتی: بعد از دررفتگی مفصل ران و درمان مناسب، استفاده از دستگاه‌های حمایتی می‌تواند بهبود درمانی را تسریع کند. این شامل استفاده از وسایل کمکی مانند عصاها، پیچانده‌های مفصلی و پانتالون‌های ویژه است که به پشتیبانی و استحکام مفصل کمک می‌کنند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی پس از در رفتگی مفصل ران می‌تواند بهبود عملکرد و حرکت مفصل را تسریع کند. تمرینات استحکام بخشی، افزایش محدودیت حرکتی، بهبود تعادل و کنترل عضلات، و افزایش استقامت ممکن است در برنامه فیزیوتراپی شامل شود.
در هر صورت، نوع و روش درمان را پزشک متخصص تعیین می‌کند و بسته به جزئیات و شرایط هر بیمار ممکن است متفاوت باشد.
جراحی درمان در رفتگی لگن
جراحی پیشگیرانه
در برخی موارد ممکن است پزشک توصیه کند جراحی پیشگیرانه انجام شود. این جراحی شامل تعویض مفصل (Hip Replacement) میشود، که مفصل آسیب دیده را با مفصل مصنوعی جایگزین می‌کند.
نوع و روش جراحی درمان را پزشک متخصص تعیین می‌کند و بسته به شدت رفتگی، آسیب‌های جانبی، وضعیت بیمار و سایر عوامل مرتبط ممکن است متفاوت باشد.
جراحی بازبینی
در برخی موارد، پس از رفع در رفتگی، جراحی بازبینی انجام میشود تا هر آسیب جانبی مانند شکست استخوان‌ها، آسیب عصبی، آسیب رگ‌ها و عروق، یا آسیب بافت نرم دیگر درمان شود.
فیزیوتراپی در رفتگی مفصل لگن از چه روش هایی انجام می شود؟
فیزیوتراپی در رفتگی مفصل لگن به منظور بهبود عملکرد مفصل، کاهش درد، افزایش استقامت عضلات و بهبود حرکت استفاده میشود. برخی از روش‌های فیزیوتراپی که ممکن است در درمان در رفتگی مفصل لگن استفاده شوند، عبارتند از:
- تمرینات استحکام بخشی: این تمرینات شامل تقویت عضلات اطراف مفصل لگن می‌شوند. مثال‌هایی از این تمرینات شامل انقباض و تمدید عضلات مفصل لگن، انقباض عضلات شکمی و پشتی، تقویت عضلات ران و ساق، و تمرینات وزنه‌برداری هستند.
- تمرینات افزایش دامنه حرکتی: در دررفتگی مفصل لگن، ممکن است حرکت مفصل محدود شده باشد. تمریناتی که به افزایش دامنه حرکتی کمک می‌کنند، می‌توانند شامل تمرینات انعطاف پذیری، تمرینات کششی، و تمرینات تثبیتی باشند.
- تمرینات بهبود تعادل و کنترل عضلات: در دررفتگی مفصل لگن، تعادل و کنترل عضلات مهم است. تمریناتی که به بهبود تعادل و کنترل عضلات کمک می‌کنند، می‌توانند شامل تمرینات تعادلی، تمرینات تثبیتی، و تمرینات کوادریسپس (Quadriceps) باشند.
- تمرینات استقامتی: تمرینات استقامتی به کاهش خستگی عضلانی، افزایش استقامت عضلات و بهبود عملکرد عمومی بدن کمک می‌کنند. مثال‌هایی از این تمرینات شامل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا، و تمرینات قلبی-عروقی هستند.
همچنین، تکنیک‌های دیگری مانند ماساژ، الکتروتراپی، استفاده از گرما و سرما، آب درمانی، استفاده از اسپری‌ها و باندهای پشتیبان نیز در فیزیوتراپی در رفتگی مفصل لگن ممکن است مورد استفاده قرار بگیرند. پزشک یا متخصص فیزیوتراپی (فیزیوتراپی رادین) می‌توانند برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین کنند.
سخن پایانی
در درمان در رفتگی مفصل لگن یکی از راه های بسیار موثر فیزیوتراپی است که می‌توانید با مراجعه به کلینیک فوق تخصصی رادین که یکی از بهترین فیزیوتراپی تهران شناخته میشود، از تمامی امکانات ما بهره مند شوید با تخصص کادر درمان به صحیح ترین روش در کوتاه ترین زمان به سلامت خود دست یابید. ما در کلینیک فیزیوتراپی رادین منتشر شما مراجعین عزیز هستیم.
