هدف از انجام فیزیوتراپی فک و صورت چیست؟
کم کردن درد، کم کردن سفتی عضلات و برگرداندن تحرک طبیعی به مفصل گیجگاهی فک از اهداف مهم فیزیوتراپی فک و دهان هستند. اگر درد بیمار شدید باشد فیزیوتراپیست متخصص با پیشنهاد و انجام فعالیتهای درمانی مانند تحریک الکتریکی یا تحریک با امواج مافوق صوت به بهبود روند درمان آن کمک کند.
فیزیوتراپی فک در چه مواردی لازم است؟
فیزیوتراپی فک زمانی باید انجام شود که اختلالات به وجود آمده در فک و دهان، توسط دندانپزشکی قابل اصلاح و بهبودی نباشند. همچنین زمانی که اختلالات پیش آمده در ناحیه عضلات و مفاصل فک و دهان باشند، باید از فیزیوتراپی فک و صورت استفاده کرد.
اختلالات صورت از چه انواعی هستند؟
مفاصل گیجگاهی فک به قسمت لولای فک شما مربوط است و دقیقا در قسمت جلویی گوش شما قرار دارد. انسان دو مفصل گیجگاهی فک دارد که یکی در سمت راست و دیگری در سمت چپ سر قرار دارد. این مفاصل هماهنگ با یکدیگر حرکت می‌کنند تا شما بتوانید صحبت کنید، غذا بخورید و خمیازه بکشید. TMD یا همان اختلال عملکرد در قسمت گیجگاهی فک، اصطلاحی کلی است که برای اشاره به نمونه‌های متعددی از مشکلات و اختلالات مربوط به فیزیوتراپی فک و صورت بکار برده می‌شود که می‌توان به بعضی نمونه‌های زیر اشاره کرد:
- درد در قسمت عضلات و مفاصل فک یکی از نشانه‌های مهم اختلالات مفصل فک است.
- دلیل صداهای فک در هنگام حرکت دادن و منقبض کردن فک نیز به علت اختلات مفصلی فک است.
- درد در هنگام جویدن غذا و یا هنگام صحبت کردن نمونه دیگری از این نشانه‌ها است.
هزینه فیزیوتراپی فک و دهان چقدر است؟
یکی از نکات مهم درمانی که مراجعین همیشه به آن توجه می‌کنند، قیمت فیزیوتراپی فک است. باید عنوان کرد که هزینه انجام فیزیوتراپی فک و دهان به عوامل مختلفی بستگی دارد:
تجربه و مهارت فیزیوتراپیست معالج : هر چقدر که فیزیوتراپیست حرفه‌ای‌تر و با تجربه‌تر باشد، هزینه بیشتری برای انجام فیزیوتراپی فک و دهان دریافت خواهد کرد و هزینه بیشتر می‌شود.
روش و تکنیک‌های درمانی: استفاده از تکنیک‌های درمانی موثر‌تر در هزینه فیزیوتراپی فک و دهان تاثیر دارد و می‌تواند باعث افزایش و یا کاهش هزینه فیزیوتراپی باشد.
محل انجام فیزیوتراپی: انجام فیزیوتراپی فک و دهان در کلینیک‌های خصوصی نسبت به انجام فیزیوتراپی فک و دهان در مراکز دولتی هزینه بیشتری خواهد داشت، اما در کلینیک‌های خصوصی از امکانات بهتر و جدید‌تری استفاده می‌شود.
نوع و سطح عارضه: سطح عارضه و نوع آن در تعداد جلسات درمانی مورد نیاز برای درمان کامل و تعداد درمان‌ها و نوع آن تاثیر زیادی دارد، در نتیجه روی هزینه فیزیوتراپی فک و دهان نیز تاثیر بسزایی می‌گذارد.
عامل به وجود آمدن اختلالات فک چیست؟
عوامل زیادی باعث به وجود آمدن اختلالات در فک و و دهان هستند، اما نمی‌توان برای یک مورد خاص با قطعیت گفت که علت نیاز به فیزیوتراپی فک و صورت چیست. در ادامه به برخی از این علل اشاره خواهیم کرد:
- ضربه، به ویژه ضربه به فک یا دقیقا روی مفاصل گیجگاهی فک
- حرکات متداوم، مانند دندان قروچه و یا فشار آوردن بیش از حد به فک
- آسیب دیدگی غضروف مفاصل گیجگاهی فک
- سینوزیت، آرتروز و عفونت ها
برای تشخیص علت درد در ناحیه فک شما فیزیوتراپی متخصص از شما سوالاتی خواهد پرسید و معاینات فیزیکی کاملی انجام خواهد داد. در بعضی موارد ممکن است نیاز به آزمایش خون، تصویربرداری یا حتی هردو باشد. در بعضی موارد، فیزیوتراپیست ممکن است برای تشخیص بهتر، غربالگری روانشناختی و روانپزشکی را به شما توصیه کند.
اگر پزشک به این نتیجه برسد که یک بیماری خاص باعث درد و ایجاد اختلالات شده است، ممکن است آزمایشاتی برای تشخیص آن بیماری تجویز کند. پس از مشخص شدن علت درد و اختلالات و در صورتی که توصیه فیزیوتراپیست انجام فیزیوتراپی باشد، شما میتوانید از خدمات فیزیوتراپی کامل در کلینیک تخصصی فیزیوتراپی رادین بهره‌مند شوید.
چه تمریناتی برای درمان اختلالات فک انجام می‌شود؟
در فیزیوتراپی صورت، از تکنیک‌های مختلفی نسبت به مشکلی که با آن مواجه هستید استفاده می‌شود که در ادامه به بعضی از آنها اشاره شده است. انجام این تکنیک‌ها و تمرینات صرفا محدود به فیزیوتراپی فک و دهان نمی‌شود، بلکه از آنها برای اهداف مختلف مانند فیزیوتراپی گردن نیز استفاده خواهد شد.
- گرما درمانی برای بهبود روند و شدت گردش خون در فک.
- ماساژ درمانی برای از بین بردن تنش کلی عضلات و مفاصل برای انجام فیزیوتراپی فک و دهان.
- استفاده از جریان‌های الکتریکی ملایم از روی مفاصل فک برای تحریک عصب از طریق پوست.
- تمرینات فک برای تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری و افزایش دامنه حرکات مفاصل فک.
فلج بلز یا همان بلز پالسی چیست؟
فلج بلز یا همان بلز پالسی ضعف عضلات یک طرف صورت است. این ضعف عضلانی به طور معمول برای بیشتر افرادی که دچار آن می‌شوند، گذراست. این اختلال در هر سنی ممکن است رخ دهد. یک هفته بعد از شروع نمایان شدن علائم این بیماری، بهبودی توسط فیزیوتراپی فک و دهان آغاز می شود. احتمال عود فلج بلز بسیار کم است ولی باید از همان ابتدا به فکر درمان آن بود.
علت فلج بلز چیست؟ درمان آن چیست؟
علت بروز فلج بلز هنوز به خوبی مشخص نیست ولی نتایج نشان می‌دهند اغلب یک عفونت ویروسی عامل فلج بلز است. عصبی که حرکات عضلات فک و صورت را کنترل می کند از یک کانال استخوانی کم عرض عبور می کند و به عضلات صورت می‌رسد. به نظر می‌رسد در فلج بلز یک عفونت ویروسی باعث تحریک و تورم عصب می شود. این عصب نتنها بر حرکات عضله‌های صورت تمرکز دارد، بلکه ترشح بزاق، اشک، کارکرد گوش میانی و حس چشایی را هم تحت کنترل خود قرار می‌دهد.
حال که علل رخ دادن فلج بلز را تا حدودی می‌دانید، بهتر است از نحوه درمان آن هم اطلاعاتی داشته باشید. برای درمان فلج بلز در کنار تجویز داروهایی مانند کورتون و داروهای ضد ویروس، انجام فیزیوتراپی فک و صورت در بهبود و کم کردن درد عضلات صورت نقش بسیار مهمی دارد.
عضلات فلج شده صورت ممکن است چروکیده و کوتاه شده و به یک انقباض دائمی منجر شود. فیزیوتراپیست با آموزش روش ماساژ دادن عضلات صورت به فرد بیمار و انجام حرکات فیزیوتراپی نقش بزرگی در حفظ عضلات صورت در شرایط مناسب و پیشگیری از این مشکل ایفا می نماید.
فیلم فیزیوتراپی فک و صورت
در ادامه میتوانید برای درک بهتر از این نوع درمان، ویدیو فیزیوتراپی فک و صورت را که زیر نظر دکتر محمد دهقانی در کلینیک تخصصی رادین که انجام شده است مشاهده نمایید.
یکی از کارهای بسیار حیاتی برای کاهش درد فک و صورت ناشی از مشکلات مفصل گیجگاهی، ورزش کردن و تمرین دادن این مفاصل و عضلات است. این اختلال ممکن است مشکلاتی همچون درد مفصل فک، و قفل‌شدن فک را برای بیمار به همراه داشته باشد و همچنین دلیل صدای فک نیز همین است. در بسیاری موارد این احتمال وجود دارد که بیمار در انجام کارهای ضروری مانند خوردن و خمیازه‌کشیدن نیز دچار اخلال درد شود.
فیزیوتراپی فک و صورت معمولاً باعث كاهش درد و التهاب مفاصل و بازگردانی حركت طبيعي به مفصل فك است. تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به ترمیم حرکت طبیعی فک و برطرف کردن احساس قفل‌شدگی فک کمک کند.
سوالات متداول
فیزیوتراپی فک و صورت چه تاثیری روی پوست دارد؟ با انجام فعالیتهای درمانی فیزیوتراپی بر روی صورت و عضلات صورت، گردش خون در بافت‌ها افزایش پیدا می‌کند، بافت های آسیب دیده و مرده تحریک شده و همچنین به ساخت کلاژن پوست کمک می‌شود.
در نتیجه با افزایش کلاژن پوست، پوست درخشان‌تر، شفاف‌تر و سالم‌تر خواهد شد. همچنین با انجام فیزیوتراپی صورت می توان از پیر شدن و افتادگی پوست و ایجاد چین و چروک های پوستی نیز جلوگیری کرد.
برای درمان اختلالات فک و صورت، چند جلسه فیزیوتراپی نیاز است؟ اختلالت و مشکلات فک و صورت، طی چند جلسه درمان می شوند، ولی هیچ وقت نمی‌توان تعداد جلسات قطعی برای درمان آنها تعیین کرد. این که چه مدت زمان طول بکشد تا بیمار بهبود یابد، به شرایط بیمار و نوع و روش انجام تمرینات و تکنیک‌ها و همچنین وضعیت آسیب و بیماری بستگی دارد.
علت صدا دادن فک چیست؟ یکی از علل صدا دادن فک اختلالات پیش آمده در مفاصل و عضلات ناحیه فک و استخوان متصل کننده فک به عصب مفصل است. البته شایان ذکر است این موضوع باید توسط فیزیوتراپیست متخصص تحلیل و بررسی شود و روند درمان زیر نظر وی صورت پذیرد.
گاهی در 10 جلسه و بعضی اوقات بیشتر از آن، به انجام فیزیوتراپی فک و صورت نیاز می‌باشد. مثلا در درمان فلج بلز، فیزیوتراپی حدود 1 الی 3 بار در هفته انجام می شود و مدت زمان هر جلسه حدود 50 دقیقه می‌باشد. هر چه عارضه شدید تر باشد، جلسات مورد نیاز فیزیوتراپی برای درمان نیز بیشتر خواهد بود.
کلام آخر
در آخر باید گفت که فیزیوتراپی فک و صورت بهترین روش برای درمان اختلالات به وجود آمده برای مفاصل و عضلات صورت و تنها راه درمان برای عصب‌های آسیب دیده صورت است.
زمانی که علائمی از رخ دادن این اختلالات مشاهده شد، باید سریعا به فکر درمان آن بود. اگر شما از این اختلالات رنج میبرید و به دنبال بهترین و مطمئن‌ترین روش درمان آن هستید، میتوانید با کلینیک تخصصی فیزیوتراپی رادین در تماس باشید و برای دیدن ویدیو‌ها و مطالب آموزشی اینستاگرام کلینیک فیزیوتراپی رادین را دنبال کنید.
ممنون از راهنمایی کاملتون دکتر
very good article DR